Араф сүресі
Аса Қамқор, Ерекше Мейірімді Алланың есімімен (бастаймын).
(7:2) Саған түсірілген Кітап. Ендеше, оларды ескертіп, мүміндерге (сенімді) адамдарға (көрсететін) әдіс-тәсілдерді көрсету үшін кеуделеріңе ыңғайсыздық тудырмасын.
(7:3) Раббыларыңнан саған түсірілгенге ілесіңдер және Одан басқа ешбір қорғаушыларға ермеңдер. Сіз әдістемені қаншалықты аз қолданасыз!
(7:4) Қаншама қаланы (кентті) жойдық. Біздің жазамыз оларға түнде немесе күндізгі демалыс кезінде тиді.
(7:5) Сондай-ақ біздің жазамыз оларды басып алған кезде: «Біз зылымдар болдық», – дегеннен басқа жалбарынулары болмады.
(7:6) Өздеріне жіберілгендерді және елшілерді де сұраққа тартамыз.
(7:7) Біз оларға біліммен сый береміз. Біз (ешқашан) жоқ болған емеспіз.
(7:8) Және сол күні таразылау ақиқат. Ал, кімнің таразысы (жүгі) ауыр болса, міне солар табысқа жеткендер.
(7:9) Таразысы (жүктері) жеңілірек (нұрланбаса) болғандар, міне, осылар аяттарымызға ашуланып, өздеріне зиян келтірді (әділетсіздік жасады).
(7:10) Және қашан Біз сендерді Жер бетінде қолдадық және сендер үшін күнкөріс ету жолдарын белгіледік. Бірақ... маңызсыз, сендердің шүкірліктеріңіздің көрінісі!
(7:11) Расында сендерді жаратып, сосын пішіндедік. Сосын періштелерге: «Адамға сәжде қылыңдар!» дедік. Олар сәжде етті де, рүкүғ етушілер арасында Ібіліс қана болмады.
(7:12) (Раббымыз): «Мен саған бұйырған кезде сәждені (ренішіңді) бұзған не? (Ібіліс): «Ақырында, мен одан жақсымын! Мені оттан жараттың, ал оны сазыдан (балшықтан) жараттың».
(7:13) (Раббымыз): «Осы жерден өзіңді таста (төмен түс)! Бұл жерде менмендік (тәкаппар болыңыз) танытқаның дұрыс емес. Шықыңдар, өйткені сен түкке тұрғысыз адамдардың бірісің».
(7:14) (Ібіліс): «(Маған) олар қайта тірілетін күнге дейін уақыт бер», - деді.
(7:15) (Раббымыз): "Сен (алынған) мұрсат (мерзімге) берілгендердің бірісің" деді.
(7:16) Ол (Ібіліс) деді: «Бірақ Сен мені санадан, (тайдырғаның) үшін, мен әрине олар үшін (жердегі, нәрселерді) Өзің орнатқан амалыңнан тайдырамын.
(7:17) Сосын мен олардың алды-артына, оң-солына міндетті түрде келемін, олардың көбін шүкір етушілерді таппайсың».
(7:18) (Раббымыз): «Бұл жерден шық, масқара болдың! Солардың ішінде саған ергендер ғана. Мен міндетті түрде тозақты (Самсараны) бәріңмен толтырамын».
(7:19) Әй, Адам әйеліңмен (жұбайыңмен) (бірге) жәннатқа орналас. Қалаған жеріңнен же, бірақ мына ағашқа жақындама, әйтпесе залымдардың бірі боласың.
(7:20) Шайтан (Ібіліс) олардан жасырылған ұят жерлерін ашу үшін оларға сыбырлай бастады. Ол оларға: «Раббыларың сендерді періште болмауларың немесе өлмеітіндерің (мәңгілік болмауларың) үшін ғана сендерді осы ағаштан сақтайды ма?» - деді.
(7:21) Ол оларға: "Расында, мен сендерге шынайы кеңесшімін" деп ант етті.
(7:22) Ол оларды алдау арқылы түсірді де (құлатты), олар осы ағаштан жеген кезде, олардың ұятсыз жерлері көрініп, өздеріне жәннат бақшасының жапырақтарын жабыстыра бастады. Сонда Раббылары оларға: «Мен сендерді мына ағаштан тыйып, шайтан (Ібіліс) сендерге ашық дұшпан деп айтпадым ба?» деп шақырды.
(7:23) Олар: «Раббымыз! Біз өзімізге зұлымдық (әділетсіздік) жасадық, ал егер Сен бізді кешірмесең және бізге рақым етпесең, әлбетте жеңілгендерден (зиян шеккендерден) боламыз.
(7:24) (Алла): «Төмен түсіндер де, бір-біріңе дұшпан болыңдар! Ал енді жер (белгілі) уақытқа дейін сендердің баспанаң (тұрағың) және күнкөріс (қайнар көзі) болады.
(7:25) (Алла): «Онда өмір сүресіңдер, сонда өлесіңдер және одан шығарыласыңдар», - деді.
(7:26) Әй, Адам баласы! Расында сендерге уайым-қайғыларыңды және болмысыңды жасыратын киім түсірдік. Ал Тақуа (Жауапкершіліктің) шапаны жақсырақ. Міне, Алланың аяттарынан (белгілерінен) (мысал). Бәлкім, олар есіне түсіруге тырысады.
(7:27) Уа, Адам ұлдары! шайтаннын азғыруына жол бермеңдер, ол Жұмақтан сендердің ата-аналарыңды шығарған. Ол олардың киімдерін жеке жерлерін көрсету үшін жыртып тастады. Расында, ол және оның тайпасы сендерді сол жақтан көреді, сендер оларды көрмеген жақтан. Расында, Біз шайтандарды иман келтірмейтіндердің дос қылдық.
(7:28) Олар азғындық іс істеген кезде: «Біз ата-бабаларымыздың осылай істегенін көрдік. Алла бізге бұйырды». Айт: «Алла азғындық істерді бұйырмайды. Алла туралы білмейтін нәрселерді айтасың ба?»
(7:29) "Раббымның әмірі, әділетті бол" де. Сондай-ақ әрбір қиян-кескі істерге назар аударыңдар және Оған қарыздарыңды мақсатты түрде бағыттай отырып, Оған дуға етіңдер. Сендер бастапқы жаратқанындай және Оған қайтасыңдар. де
(7:30) Ол кейбіреу топты тура жолға салды, ал кейбіреулеріне адасушылықты белгіледі. Олар Алланы қойып шайтандарды өздеріне қамқоршы, одақтас санап, олардың тура жолда екеніне сенеді.
(7:31) Ей, Адам ұлдары! Әр құлшылық орнында әшекейлеріңді тақыңдар. Жеңдер және ішіңдер, бірақ артық кетпеңдер, өйткені Ол артық кеткендерді жақсы көрмейді.
(7:32) «Алланың құлдары үшін шығарған әшекейлерін және таза (көркем) ризық-несібесін кім харам етті?» де. Айт: «Олар дүние өмiрiнде иман еткендер үшiн, ал қиямет күнi (олар) тек (олар үшiн)» де. Білуші адамдар үшін аяттарды осылай түсіндіреміз.
(7:33) Айт: «Раббым ашық және жасырын уят істерді, күнәларды, зұлымдықты (ойланбастан көре алмаушылықты), Аллаға ешбір игілік түсірмеген серік қосуды тыйды, дауласу және білмеген нәрселеріңді Аллаға жала жабу».
(7:34) Әр үмметтің өз мерзімі бар. Олардың уақыты келгенде, олар оның сағатын кейінге қалдырмайды және олар дайындалмайды.
(7:35) Әй адам балалары! Егер сендерге іштеріңнен өздеріңе аяттарымды түсіндіретін елшілер келсе, сонда біреу сақсынып, өзін түзелтсе, оларға бір қорқу да жоқ әрі олар қайғырмайды.
(7:36) Сондай-ақ аяттарымды теріске шығарғандар, оларға (сахабалар) тәкаппарлық танытқандар тозақтықтар болады және сонда мәңгі қалады.
(7:37) Алланы өтірік қаралаған немесе Оның аяттарын жасынға шығарған біреуден кім залымырақ? Олар Кітаптағы тиесілеріне қауышады. Ақыр елшілеріміз олардың жандарын алуға келіп: «Алладан өзге сиынатындарың қайда?»,- дегенде: «Олар бізден ғайып болды» деп, өздерінің қарсы болғандықтарына өздері айғақ болды.
(7:38) Айтты: «Тозақта (Агонияда) (орналасқан) туысқандарыңыздан және адамзаттың (өкілдерінен) бұрыннан өткен мәзһабтарға қосылыңыз». Ол жерге бір үммет (конфессия) кірген сайын алдыңғысын лығынет етеді (деноминациясын қарғайды). Олар сонда жиналғанда, соңғылары біріншілері туралы: «Раббымыз! Олар бізді адастырды. Олардың азапта азабын арттыра көр». Ол: «Әркімге еселенеді, бірақ сен (оны) білмейсің» дейді.
(7:39) Сонда олардың біріншілері соңғыларына: «Сен бізден артық емес едің. Ендеше, тапқандарыңның жазасын (азабын) татыңдар».
(7:40) Расында аяттарымызды теріске шығарғандар, тәкаппар болды оларға жұмақтың есіктері ашылмайды. Және олар Түйе жіпті көзге өткізбейінше жұмаққа (Генетикаға) кірмейді. Қылмыскерлерді осылай жазалаймыз.
(7:41) Тозақ (Самсара) олардың төсегі болады, ал олардың үстінде төбелері болады. Залымдарды осылай жазалаймыз.
(7:42) Сондай-ақ иман келтіріп, ізгі іс істегендер үшін, біреуге шамасы келетінді ғана жүктейміз. Міне, олар мәңгілік (қалатын) Жәннат (Геномның) иелері.
(7:43) Олардың көңілдерінен кірбеңдікті шығарамыз, астарынан өзендер ағады. Олар: «Барлық мақтау бізді осы тура жолға салған Аллаға тән. Егер Алла бізді тура жолға салмаса еді, тура жолды таба алмайтын едік. Расында Раббымыздың елшілері, шындықты келтірген еді» дейді. Және оларға: «Міне амалдарың себепті мұрагері болған жұмақтарың осы» делінген түрде табысталады.
(7:44) Жәннат тұрғындары тозақтықтарға: «Раббымыздың бізге уәде еткенінің тура таптық (көзіміз жетті). Раббыңның уәде еткенінің рас екеніне сенімдісің бе? Олар иә деп жауап береді. Сонда жаршы олардың арасында: «Зұлымдарға Алланың қарғысы болсын!
(7:45) Басқаларды Алланың жолынан кедергі жасағандар (адастырғандар), қисықтық іздеп (оны бұрмалап) және ақыретке сенбегендер (кәпірлер)».
(7:46) Олардың арасында қоршау (л-арафи) болады, ал қоршауларда олардың әрқайсысын белгілерінен танитын адамдар болады. Олар жәннат тұрғындарына: «Сіздерге тыныштық болсын!» «(Мир вам)!» деп шақырады. Олар әзірге жәннатқа үміт етсе де кірмейді.
(7:47) Қашан олар азап (тозақтық) тұрғындарына көз бұрса: «Раббымыз! Бізді зылымдармен орналастырма!»
(7:48) Қоршаудағы адамдар (сахабалар) белгілерінен танитын адамдарға бұрылып: «Жинаған пайдаларың да, тәкаппарлығың да көмектеспеді.
(7:49) Бұлар сендер Алланың оларға мейірімділік көрсетпейді деп ант еткендерің емес пе? Оларға: «Жәннатқа кіріңдер! Сіз қорқынышты білмейсіз және қайғырмайсыз».
(7:50) Тозақ иелері жәннат иелеріне: «Үстімізге су құйыңдар немесе Алла сендерге не берсе, соны құйыңдар» деп шақырады. Олар: «Алла оны кәпірлерге харам етті.
(7:51) Олар қарыздарын ойын-сауық және ойын деп санайды. Осылайша, Банал өмір оларды алдады. Ендеше, бүгін, олар кездесуді ұмытқаны сияқты, оларға (белгілі) күні де, аяттарымызды теріске шығарғаны үшін де ұмытамыз.
(7:52) Біз оларға (иман келтірген), (сенімді) адамдарға тура жол және рақымдылық ретінде білім негізінде баян еткен Кітапты түсірдік.
(7:53) Олар оның нәтижесін ғана күтеді. Оның нәтижесі келген күні, оны ұмытып жүргендер: “Раббымыздың елшілері шындықты әкелген еді. Енді бізді қолдаушы бар ма? Немесе дүниеге қайтарыламыз ба? Сонда бұрыңғы істегенімізден басқаны істер едік” дейді. Расында олар өздеріне кесір істеді. Сондай-ақ олардың жасанды тәңірлері адасып жоқ болды.
(7:54) Расында, сенің Раббың — Әлем мен жерді алты күнде жаратып, содан кейін Әлемді теңестірген Алла. Ол түнді күндізбен жабады, ол үнемі соған талпынады. Сондай-Ақ күн және ай әрі жұлдыздар - (олардың барлығы) Оның еркіне мойынсұнған. Ол жаратушы және бұйрық етеді. Әлемдердің Раббысы Алла ұлық!
(7:55) Раббыңа Кішіпейілділікпен және жасырын түрде дұға ет. Ол қылмыскерлерді ұнатпайды.
(7:56) Жер бетінде тәртіпке (келтіргеннен) кейін жамандық (таратпаңдар). Оны (Алланы) қорқыныш пен үмітпен шақыр. Расында, Алланың мейірімі жақсы (жасағандарға) жақын.
(7:57) Ол, мейірімінің жаршысы ретінде желдерді тура жолға салатын. Олар ауыр бұлт әкелсе, оларды өлі жерге айдаймыз, суды төгеміз және осы арқылы әр түрлі жемістерді шығарамыз. Сол сияқты өлілерді тірілтеміз. Мүмкін сіз назар аударасыз (бұл фактіні әдістемеде қолданасыз).
(7:58) Жақсы жерде өсімдіктер Раббысының қалауымен өседі, ал құнарсыз (нашар) жерде қиын өседі. Біз шүкір етуші халыққа қаумға аяттарымызды осылай түсіндіреміз.
(7:59) Нұхты еліне жібердік, ол: «Әй, қауымым! Аллаға құлшылық етіңдер, өйткені сендерде Одан басқа тәңір жоқ. Ұлыс күні сендерге азап келуінен қорқамын».
(7:60) Елінің бастықтары (игі жақсылары): "Біз сенің ашық адасуда екеніңді көреміз" деді.
(7:61) “Әй елім! Мен де ешбір адасқандық жоқ. Бірақ мен әлемдердің Раббы тарапынан бір елшімін” деді.
(7:62) “Сендерге Раббымның жолдауын жеткізіп, сендерді үгіттеймін. Және Алладан сендер білмегенді білемін”.
(7:63) Немесе сендерге Раббыларың тарапынан түсірілген ғұламаның сендерді ескерту үшін (ашық) бір кісі үшін (ашық) болуына және қорқу, иман келтіру үшін (жауапкершілік танытуыңа) таң қалдыңдар ма? Бәлкім, рақымына бөленерсің.
(7:64) Олар оны өтірікші деп санады да, оны және онымен бірге кемеде болғандарды құтқардық және аяттарымызды өтірік санағандарды суға батырдық. Расында, олар соқыр адамдар еді.
(7:65) Сондай-ақ ағалары Һудтың адиттеріне де. Ол: «Уа, халқым! Аллаға ғибадат етіңдер, өйткені сендер үшін Одан басқа тәңір жоқ. Неге Қорықпайсыңдар ма, (жауапкершілікті көрсетпейсіз)?
(7:66) Елінің қала басшылары, кәпірлері: "Расында, сенің ақымақтығыңды (алданғаныңды) көреміз, әрі біз сенің өтірікшілерден екеніңді көреміз" деді.
(7:67) “Әй елім! Мен бір ақымақ емеспін. Бірақ әлемдердің Раббы тарапынан бір елшімін” деді.
(7:68) “Сендерге Раббымның жолдауын жеткіздім. Әрі сендерге сенімді бір үгітшімін…”
(7:69) Немесе Раббыларыңнан сендерге уахи (тәхних) сендерді ескерту үшін және (үйрету) үшін (ашық) болғанына таң қалдыңдар ма, ол кезде Ол сендерді кейін араларындағы қауымнан (адамдардан) мұрагер етіп етіп тағайындады. Нұхтың қауымы және сендерді жаратылуда еселеп кеңейтті ме? Сондықтан Алланың нығметтерін есте сақта (тұжырымдамалары әдістемесін пайдаланыңыз), мүмкін сіз табысқа жетесіз ».
(7:70) Олар: «Расында біз тек Аллаға ғибадат (құлшылық) етіп, ата-бабаларымыз ғибадат (құлшылық) еткенді теріске шығару үшін бізге келдің бе? Егер шыншыл болсаң, қорқытқаныңды бізге жібер», – деді.
(7:71) Раббыларың тарапынан сендерге бір пандемия және азап түсті. Шынында (өздерің) әкелерің - деп атаған ( Жәннат) туралы, Аллаһ ешбір дәлел түсірмеген Атмосфера (ат қою), туралы менімен таласасыңдар ма? Ескерт, өйткені мен сендермен бірге ескертушімін».
(7:72) Оны және онымен бірге болғандарды өз Рақым арқылы (мейірімімізбен) құтқардық және белгілерімізді (аяттарымызды) өтірік деп санап, мүмін болмағандарды (иман келтірмегендердің) тамырларын үзіп тастадық.
(7:73) Сәмүдтерге де бауырлары Салих. Ол: «Уа, халқым! Аллаға ғибадат (құлшылық) етіңдер, сендер үшін Одан басқа тәңір жоқ. Өйткені сендерге Раббыларыңнан бір айқын дәлел (бұйрық келді). Мына Алланың түйесі сендерге бір белгі. Ол Алланың жерінде жайылып жүрсін, оған қол (зиян) тигізбеңіз, әйтпесе сізді азап шегеді.
(7:74) Сендерді адиттерден кейін мұрагер (орынбасар) етіп, жер жазықтарында сарайлар салып, тауларында үйлер салатын жер бетінде қоныстандырғанын есіңе ал. Алланың нығметін ұмытпаңдар және жер бетінде зұлымдық (шектен тыс паразиттік) жасамаңдар».
(7:75) Оның (Салихтың) қауымының тәкаппар болған қала басшылары (адамдары әлсіздерден), иман келтіргендерге: "Сендер Салихты Раббысы жібергенін білесіңдер ме?", - деді. Олар: «Біз оның жібергеніне сенеміз», - деді мүміндер.
(7:76) Тәкаппар болғандар: "Расында біз сендердің сенімдеріңді кәпірғыламыз (жоққа шығарамыз)" деді.
(7:77) Олар Раббыларына тәкаппарлық танытып, түйенің сүектерін (арқасын) кесіп: «Уа, Салих! Егер шынымен елшілерден болсаң, уәде (қорқытқаныңды) бізге жібер.
(7:78) Міне, оларға жер сілкінісі келді. Мұнда олар өз үйлерінде жансыз (жатып) болды.
(7:79) Сонда ол олардан жүз бұрып: «Әй елім! Расында мен сендерге Раббымның жолдауын жеткіздім. Бірақ сендер үгіттеушілерді жақсы көрмедіңдер» деді.
(7:80) Қашан, Лұт еліне айтқан кезде: «Әлемде ешқайсысы ескертпеген азғындық (жиіркенішті) істерге жол бересіңдер ме?
(7:81) « Нәпсіқұмарлықпен әйелдердің орнына еркектерге келесіңдер. Расында, сендер шектен шыққандар».
(7:82) Оның қауымы бұған жауап ретінде: «Оларды қалаларыңнан қуыңдар. Бұл адамдар тазаруды қалайды ».
(7:83) Сөйтіп, артында қалғандардан болған әйелінен басқа, оны (Лұтты) және отбасын құтқардық.
(7:84) Және оларға жаңбыр жаудырдық (бомбаладық). Қараңдаршы, қылмыскерлердің соңы қалай болғанын!
(7:85) Олардың бауырлары Шуайбты Мадяндықтарға жібердік. Ол: «Уа, халқым! Аллаға ғибадат (құлшылық) етіңдер, өйткені сендерде Одан басқа (құдай) тәңір жоқ. Расында Раббыларыңнан ашық бір дәлел келді. Өлшеу мен таразыны толық толтырыңдар, адамдардың мал-мүлкін жасырмаңдар және жер беті реттелгеннен кейін реформа (зұлымдық) тудырмаңдар. Егер мүмін болсаңдар, бұл сендер үшін қайырлы.
(7:86) Сондай-ақ Алла жолында Оған тәуекел етушілерді қорқытып, оларға кедергі келтіріп, осы (жолды) қисық (бұрмалайтын) дәлелдер іздеп, әрбір тас жолдың бойында бұзақылық жасамаңдар. Сендер аз едіңдер, бірақ Ол сендерді (сандарыңды) арттырды. Қараңызшы, бұзушылардан (л-муф'сидина) (төбелестің) соңы не болды!
(7:87) Егер бір тобың менімен жіберілгенге иман келтіріп, екіншілерің теріске шығарса, Алла арамызда үкім шығарғанша сабыр етіңдер, өйткені Ол төрешілер (билердің, л-Хакимина) ең жақсысы.
(7:88) Елінің басшылары тәкаппарлық танытып: «Әй, Шуайб! (Не) әлбетте сені қаламыздан қуып шығарамыз, ал сендерге иман еткендер, немесе (қайтадан) дінімізге қайтасыңдар. (Шуайб): «Егер біз оны жек көрсек те?
(7:89) Егер Алла бізді одан құтқарғаннан кейін діндеріңізге қайта оралсақ, Аллаға өтірік жала жаудырамыз. Раббымыз Алла қаламайынша, оған қайта оралуымыз болмайды. Раббымыз барлық нәрсені біліммен толық қамтыды. Біз Аллаға сенім артамыз. Раббымыз! Біздің арамызда және қауымымыздың арасында үкім шығар, өйткені Сен үкім етушілердің ең жақсысысың».
(7:90) Оны кәпір болған елінің басшылары: «Егер Шуайбқа ілессеңдер, әлбетте зиянға ұшырағандардан боласыңдар», - деді.
(7:91) Міне, оларды жер сілкінді. Мұнда олар өз үйлерінде жансыз құлап (жатып) болды.
(7:92) Шуайбты теріске шығарғандар (өтірікші санағандар), олар онда өмір сүрмегендей. Шуайбты теріске шығарғандар (өтірікші санағандар), қасыретке (зиянға ұшырады).
(7:93) Сонда ол, олардан бет бұрып: «Әй елім! Расында мен сендерге Раббымның жолдауын жеткіздім әрі сендерге үгіт еттім. Ал енді қарсы болған бір елге қайтып қайғырамын?»,- деді.
(7:94) Тағы Біз әрқандай бір кентке пайғамбар жіберсек, олар жалбарынсын деп, ол жердің тұрғындарын таршылық, қиыншылыққа ұшыраттық.
(7:95) Сосын жамандықты жақсылықпен алмастырдық, сосын олар жақсылыққа кенеле бастады да: «Біздің ата-бабаларымыз да қиындық пен қуанышта болған», - деді. Біз оларды кенеттен ұстадық, бірақ олар (мұны) сезбеді.
(7:96) Егер қалаларыңның адамдары иман келтіріп, жауапкершілікке тартылса, оларға аспан мен жерден рахым түсірер едік. Бірақ олар оны өтірік санады да, біз оларды алғандары үшін ұстадық.
(7:97) Қала адамдары түнде ұйықтап жатқанда қауыпты сезбей, азабымыз келеді деп қорықпады ма?
(7:98) Қала адамдары таң атқанда олар ойнап (көңіл) көтеріп жүргенде азабымыз келеді деп қорықпады ма?
(7:99) Олар Алланың жоспарынан қорықпады ма? Алланың жоспарынан тек қасыретке (шығынға) ұшыраған адамдар ғана қорықпайды!
(7:100) Жерді оның бұрынғы тұрғындарынан мұрагерлерге, егер қаласақ, күнәлары үшін азаптайтындығымыз анық емес пе? Біз олардың жүректеріне мөр басамыз, олар есті алмайды.
(7:101) Бұл кенттердің қиссаларын саған баян етеміз. Әрине оларға елшілері ап-ашық дәлел келтірген еді. Сонда да бұрын өтірік деген нәрселеріне сенгілері келмеді. Міне Алла, қарсы болушылардың жүрегін өстіп мөрлейді.
(7:102) Олардың көпшілігін уәдеге берік таппадық. Расында олардың көпшілігін мойынсұнбайтын деп таптық.
(7:103) Олардан кейін Мұсаны баяндамаларымызбен аяттарымызбен Фирәун мен оның төрелеріне жібердік, бірақ олар зұлымдық жасады. Бұзақы таратушылардың ақыры не болғанын қараңыз!
(7:104) Мұса: «Уа, Фирәун! Мен білушілердің Раббысының елшісімін.
(7:105) Мен Алла туралы тек ақиқатты айтуым керек. Мен саған Раббың тарапынан ашық бір белгі әкелдім. Cондықтан, Исраил балалары менімен бірге жібер».
(7:106) «Егер бір баяндама (белгі) әкелсеңдер, шыншыл болсаңдар, көрсетіңдер», - деді.
(7:107) Сонда таяғын тастады. Ол, дереу ашықша бір айдағар болды.
(7:108) Тағы қолын шығарды. Сонда ол, қараушыларға аппақ көрінді.
(7:109) Перғауын елінің бастықтары: «Күдіксіз мынау анық білгіш сиқыршы» деді.
(7:110) «Сендерді жұрттарыңнан шығарғысы келеді. Не бұйырасыңдар?»
(7:111) «Оны да туысын да тоқтатып қойып, қалаларға жинаушылар жібер.»
(7:112) «Бүкіл білгіш сиқыршыларды саған әкелсін»
(7:113) Сиқыршылар, Перғауынға келіп: «Егер біз жеңіске ие болсақ, әрине бізге сыйлық бар шығар» деді.
(7:114) «Әрине! Әрі жақын адамдарымнан боласыңдар» деді.
(7:115) Әй Мұса! Енді не сен қой немесе біздер қояйық деді.
(7:116) «Сендер қойыңдар» деді. Олар қойған сәтте, адамдардың көздерін сиқырлап, оларды қорқытты. Сондай-ақ үлкен бір сиқыр келтірді.
(7:117) Мұсаға: «Таяғыңды таста» деп уахи еттік. Сол сәтте, таяқ олардың жасанды нәрселерін жалмай бастады.
(7:118) Сонда шындық ортаға қойылып, олардың істегендері босқа кетті.
(7:119) Сөйтіп олар сол арада жеңіліске ұшырап, қор болып қайтты.
(7:120) Сиқыршылар сәждеге жығылды.
(7:121) Олар: «Бүкіл әлемнің Раббына сендік» деді.
(7:122) «Мұса мен һарунның Раббына….»
(7:123) «Мен сендерге рұқсат беруден бұрын оған иман келтірдіңдер ме? Расында бұл, қала халқын шығару үшін жасаған бір әдістерің. Бәлем жақында көресіңдер.» деді.
(7:124) «Әрине қол-аяқтарыңды шадырлата кестіремін, сонсоң түгелдей астырамын»
(7:125) Сөзсіз, Раббымызға айналамыз! ,- деді.
(7:126) «Сен, бізден Раббымыздың аяттары келгенде иман келтірді деп қана өш аласың. Раббымыз! Бізге сабыр бер әрі бізді Мұсылман болған күйде өлтір!….»
(7:127) Перғауын елінің бастықтары: «Мұсаны және елін, жер жүзінде бүліншілік қылсын және сені де, тәңірлеріңді де тастасын деп қоя бересің бе? » деді. (Перғауын оларға): «Ұлдарын өлтіреміз де әйелдерін тірі қоямыз. Әрине біз олардың үстінде өктембіз» деді.
(7:128) Мұса еліне: «Алладан жәрдем тілеңдер әрі сабыр етіңдер: Жер Алланікі екені даусыз. Ол, құлдарынан қалағаныңа мұра қылады. Соңғы табыс тақуалардікі» деді.
(7:129) «Сен бізге келуден бұрын және сен бізге келгеннен кейін де қиналдық» деді. «Раббыларың дұшпандарыңды жойып, орнына сендерді ол жерге орналастыруы мүмкін. Бірақ сендердің де қалай істейтіңдеріне қарайды» деді.
(7:130) Шынында, Перғауын тобын, үгіт алулары үшін жылдарша жемістерін кемітіп, қолға алдық.
(7:131) Қашан оларға бір жақсылық келсе: «Бұл біздің хақымыз» деп, егер оларға бір жамандық жетсе, Мұса және онымен бірге болған кісілерді ырымдайды. Байқаңдар! Олардың сәтсіздіктері Алла тарапынан. Бірақ олардың көбі білмейді.
(7:132) Тағы олар: «Бізді жадылау үшін қанша мұғжиза келтірсең де саған сенбейміз» деді.
(7:133) Сондықтан оларға ашық мұғжизалар түрінде; топан суы, шекіртке, бит, бақа және қан жібердік. Сонда да олар менменсіген әрі олар күнәкар бір қауым болды.
(7:134) Оларға азап келген кезде: «Әй Мұса! Раббыңа, саған берген уәдесі бойынша жалбарын. Егер бізден азабын айықтырсаң, әрине саған сенеміз де Израил ұрпақтарын сенімен бірге қоя береміз» деді.
(7:135) Қашан олардан белгілі мерзімге дейін азапты айықтырсақ, сол уақытта олар серттерін бұзды.
(7:136) Аяттарымызды жасынға шығарып, оны елемегендіктерінен оларды дәрияға батырып жазасын тарттырдық.
(7:137) Сондай езілген халықты біз құнарлы қылған жердің шығысына да батысына да мұрагер қылдық. Сөйтіп олардың сабыр қылулары себепті Раббыңның Израил ұрпақтарына деген игі сөздері орындалды. Сондай-ақ Перғауын мен елінің, биіктетіп жасап бара жатқандарын талқандадық.
(7:138) Тағы Израил ұрпақтарын теңізден өткіздік. Сонда олар бұттарына шоқынған бір елге келді: «Әй Мұса! Бұлардың тәңірлері құсаған бізге тәңір жаса» деді. (Мұса Ғ.С.): «Шынында сендер білмейтін елсіңдер» деді.
(7:139) «Сөзсіз олардың діндері жойылады да олардың істеген істері босқа кетеді.»
(7:140) «Сендерге бүкіл әлемнен сендерді артық қылған Алладан басқа тәңір іздеймін бе?»,- деді.
(7:141) Ойлаңдар! Сендерді қатты азаппен қинаған, ұлдарыңды бауыздап, әйелдеріңді тірі қойған Перғауын семьясынан құтқарған едік. Осыларда сендер үшін Раббыларың тарапынан зор сынау бар.
(7:142) Мұсаға отыз түн уәде еттік те оған онды қосып, сөйтіп Раббының белгілі уақыты қырық түнге толды. Мұса туысы һарұнға: «Елімнің ішінде орынбасарым бол. Түзелт те бұзақылардың жолына ерме» деді.
(7:143) Мұса, белгілі уәдемізде келіп, Раббы оған сөйлегенде, «Раббым маған өзіңді көрсет, Сені көрейін» деді. «Мені, әсте көре алмайсың; бірақ тауға қара, сонда егер ол орнында тұра алса, сен де Мені көресің» деді. Сонда Раббы тауға елестеген сәтте, оны быт-шыт қылды. Мұса да талып түсті. Есі кіре сала: «Сен пәксің, Саған тәубе еттім, әрі мен сенушілердің алғашқысымын» деді.
(7:144) «Әй Мұса! Шынында сені адамдардан жолдауыммен және сөздеріммен таңдап алдым. Ендеше, саған бергендерімді ал да, шүкірлік етушілерден бол» деді.
(7:145) Және Біз оған тақтайшаларға әр нәрсенің үгіт насихатын және әр нәрсенің түсіндірмесін жаздық: «Оларды берік ұста және халыққа оның ең жақсысын алуды бұйыр. Мен саған зұлымдардың мекенін көрсетемін.
(7:146) Жер жүзінде орынсыз түрде дандайсығандарды ұзақтастырамын. Егер олар барлық белгілерді көрсе де оған сенбейді. Сондай-ақ олар тура жолды көрсе; оны жол қып ұстамайды. Ал егер қисық жолды көрсе, оны жол қып алады. Бұл олардың аяттарымызды өтірік деп одан ғапыл болғандықтары.
(7:147) Аяттарымызды, ақыретке кездесуді өтірік дегендердің амалдары жойылып, істеріне қарай ғана жазаланады.
(7:148) Мұсадан кейін елі; сәндік-бұйымдардан дабысы бар бұзаудың мүсінін жасап алды. Олар, ол бұзаудың өздерімен сөйлеспейтінін және оларды тура жолға салмайтынын көрмей ме? Олар оны тәңір тұтып, залымдардан болды.
(7:149) Олардың қолдары түскен заманда анық адасқандықтарын көріп: «Егер Раббымыз бізге мәрхамет етпесе, бізді жарылқамаса, әрине зиян тартушылардан боламыз» десті.
(7:150) Мұса еліне ыза болып, кейіген түрде қайтқан кезде: «Менен кейін маған нендей жаман іс істедіңдер! Раббыларыңның әміріне асықтыңдар ма?»,- деп тақтайларын тастай салып, туысы (Һарұн) ның басынан ұстап өзіне қарай тарта бастады? «Әй анамның ұлы! Расында бұл ел мені, басынып тіпті өзімді өлтіруге жақындады. Енді мені дұшпандарға күлкі қылма да мені залым елмен бірге санама!»,- деді.
(7:151) Мұса: «Раббым! Мені және туысымды жарылқа, бізді мәрхаметіңе бөле! Сен мейірімділердің ең жақсысысың» деді.
(7:152) Күдіксіз сондай бұзауды тәңір тұтқандарға Раббылары тарапынан қаһар тиіп, дүние тіршілігінде қорлыққа ұшырайды. Қараушыларды осылайша жазалаймыз.
(7:153) Сондай жаман іс істегендер, содан кейін тәубе қылып, иман келтірсе, күдіксіз Раббың сонан соң да аса жарылқаушы, ерекше мейірімді.
(7:154) Мұса ашуы басылған кезде, Раббыларынан қорқатындар үшін хидаят және рақымдылық жазылған көтеріп тақталары алды.
(7:155) Мұса өз қауымынан (кездесетін) уақыт үшін жетпіс ер адамды таңдады. Оларға жер сілкінісі болған кезде: "Раббым! Егер қаласаң, менімен бірге алдымен оларды құртар (едің). Арамызда ақымақтық істегеніміз үшін бізді құртасың ба? Ол Сенің сынақың ғана, онымен қалағаныңды адастырасың, қалағаныңды тура жолға саласың. Сен біздің қорғаушымызсың, Бізді кешіре гөр, рахым ет және Сен Кешірушілердің ең жақсысысың!"
(7:156) «Бізге осы дүниеде және ақыретте жақсылық жаза көр! Күдіксіз біз Саған бет бұрдық.» «Мен қалағанымды азабыма ұшыратамын, рахметім әр нәрсені сыйдырды. Мәрхаметімді сондай тақуалық қылғандарға, зекет бергендерге және аяттарымызға сенгендерге жедел жазамыз» деді.
(7:157) Олар Елшіге, Пайғамбарға, сауатсызға ергендер, ол туралы жандарындағы Тауратта және Інжілде жазулы екенін табады. Ол, оларды жақсылыққа бұйырып, жамандықтан тыяды. Жақсы нәрселерді халал, жаман нәрселерді арам қылады. Олардың үстеріндегі ауыр жүктерді шиелініскен нәрселерді шешеді. Енді соған сенгендер, олар оған құрмет етіп әрі оған көмек көрсеткендер сондай-ақ оған түсірілген нұрға ергендер, міне солар құтылушылар.
(7:158) Айт: «Уа, адамдар! Мен баршаңызға Алланың Елшісімін. Әлем мен жердің үстемдігі Оған (тиісті). Одан басқа Тәңір жоқ. Ол өмір береді және өлтіреді. Ендеше Аллаға және Оның Елшісіне - Аллаға және Оның Сөзіне сену (дін және кітап мәселелерінде білімі жоқ) Пайғамбарға сенім арт. Оған Ілесіңдер, мүмкін сен тура жолбасшысың».
(7:159) Мұсаның қауымының ішінде тура (шынайы) жол көрсететін және әділет орнататын адамдар бар?
(7:160) Біз Израил ұрпақтарынан он екі рулық топтарға бөлдік. Мұсадан, елі су сұрағанда: «Таяғыңды тасқа ұр» деп уахи еттік. Сонда тастан он екі бастау шықты да әркім өз суатын білді. Оларға бұлтты көлеңке қылып, өздеріне «Мәнна, Сәлуаны» түсірдік: «Сендерге Біз берген таза ризықтан жеңдер» (дедік). Олар бізге кесір тигізбеді. Алайда өздеріне кесір тигізді.
(7:161) Сол уақытта оларға: «Осы қалаға орналасыңдар да қалағандарыңша жеңдер. «Күнәміз жарылқансын» деп қақпадан сәжде қылып кіріңдер. Қателіктеріңді жарылқап, жақсылық істеушілерге тағы артық береміз» делінді.
(7:162) Сонда олардың залымдары; сөзді, өздеріне айтылғаннан басқаға ауыстырды. Олардың зұлымдық істегендіктері салдарынан көктен азап жібердік.
(7:163) Олардан теңіз жағасында болған кенттің жағдайын сұра. Сол уақытта олар сенбі де шектен шығатын еді. Сонда олардың сенбіні құттықтаған күндерінде, балықтар, оларға қаптап келіп, сенбісіз күндерде оларға келмейтін еді. Олардың зұлымдықтары себепті өздерін осылайша әуреге салдық.
(7:164) Сол уақытта олардан бір тобы: «Алла жоқ ететін немесе қатты азап қылатын елді не үшін үгіттейсіңдер?»,- деді. «Раббыларыңа ғұзырымыз болсын, бәлкім олар сақтанар» деді.
(7:165) Өздеріне берілген үгітті ұмытқан кезде, жаманшылықтан тосқандарды құтқардық. Сондай зұлымдық қылғандарды; бұзақылық істеулері себепті қатты қинауға ұшыраттық.
(7:166) Сонда олардың тыйым салынған нәрседе шектен шыққандықтары себепті оларға: «Маймыл болып қор болыңдар» дедік.
(7:167) Раббың оларды қиямет күніне дейін жаман қинаумен ұстайтын біреулерді әлбетте жіберетіндігін білдірді. Расында Раббың тез жазалаушы әрі аса жарылқаушы, ерекше мейірімді.
(7:168) Оларды жер жүзінде топтарға бөлдік. Олардың игілері бар әрі олардың басқалары да бар. Бәлкім райынан қайтар деп оларды жақсылықпен де, жамандықпен де сынадық.
(7:169) Олардан кейін, Кітапқа мұрагер болып, осы сапасыз дүниенің бұйымын алатын топ келіп отырады да: «Жуықта жарылқанамыз» дейді. Тағы сондай нәрсе келсе, оны да ала береді. Олардан Аллаға байланысты шындықты ғана айтуларына, Тәуратта уәде алынбады ма? Ал олар, ондағы нәрселерді оқымады ма? Негізінде ақырет жұрты тақуалар үшін қайырлы. Сонда да түсінбейсіңдер ме?
(7:170) Сондай Кітапқа мықты жабысып, намазды толық орындайды; дау жоқ, біз игілік істегендердің сауабын зая қылмаймыз.
(7:171) Бір күнде тауды көлеңке тәрізді Израил ұрпақтарының үстеріне көтердік. Олар оны шын түседі деп ойлады. «Сендерге берген Кітапты мықты ұстаңдар да ішіндегілерді түсініңдер, әрине тақуа боласыңдар» (дедік).
(7:172) Сол уақытта Раббың адам балаларының белдерінен нәсілдерін алды да өздеріне куә етіп: «Мен, сендердің Раббыларың емеспін бе?»,- (дегенде,) олар: «Әрине куәміз» деген. Қиямет күні: «Бұдан хабарымыз жоқ» демеңдер.
(7:173) Немесе: «Бұрыңғы ата-бабамыз шерік қатқан еді, біз де солардың ұрпағымыз. Сонда бізді бұзақылардың қылығымен жоқ етесің бе?»,- (демеулерің үшін.)
(7:174) Олардың тура жолға қайтулары үшін аяттарымызды өстіп ашық баян етеміз.
(7:175) Оларға берген аяттарымызды сиырылып, шайтандарға ерген, адасушылардан біреудің жағдайын түсіндір.
(7:176) Егер қаласақ, аяттарымыз арқылы әрине оны жоғарлатар едік. Бірақ ол, жерге еңкейіп нәпсіне ерді. Сонда оның мысалы: Егер оған тап берсең де тілін салақтатып, не оны қойып қойсаң да тілін салақтататын ит тәрізді. Аяттарымызды жасынға шығарған елдің мысалы осы. Уақиғаны оларға айтып бер. Бәлкім олар түсінер.
(7:177) Сондай аяттарымызды жасынға шығарып, өздеріне зұлымдық еткен елдің сыңайы нендей жаман!
(7:178) Алла кімді тура жолға салса, сонда ол, тура жол тапқан болады. Және кімді адастырса, сонда олар зиянға ұшырағандар.
(7:179) Біз (сөзсіз) Самсара үшін Данышпандар және Адамзаттың көпшілігін (өкілдерін) өсірілді. Олардың жүректері түсінбейтін және көздері көрмейтін, құлақтары естімейтін. Олар мал сияқты, бірақ (көбірек) адасуда. Дәл осылар сақтықсыз.
(7:180) Ең жақсы атаулар Аллаға тән. Оған сол аттармен жалбарыныңдар. Алланың атында қиғаштық істейтіндерді қойып-қойыңдар. Олар істегендерінің сазайын тартады.
(7:181) Біз жаратқан адамдардан туралыққа бастап, шындық арқылы әділетті атқаратын бір топ бар.
(7:182) Сондай аяттарымызды жасынға айналдырғандарды олар, білмеген жақтан бірте-бірте жоямыз.
(7:183) Тағы да оларға мұрса беремін. Әрине шараларым да қатаң.
(7:184) Олар жолдастарының жыны болмағандығын түсінбеді ме? Расында ол, ашық ескертуші ғана.
(7:185) Олар көктер мен жерді басқарудың қалай (жүргізіліп жатқанын), және Алланың жаратып жатқанын байқамай ма? Олардың мерзімі әлдеқашан аяқталуға жақын болуы мүмкін? Расында, олар осыдан (кейін) қайндай хадиске сенеді?
(7:186) Алла кімді адастырса, сонда оған тура жол көрсетуші жоқ. Онда оларды қаңғырыстарында абыржытып қояды.
(7:187) Олар, сенен қияметтің қашан болатындығын сұрайды: «Шынында оның мәліметі Раббымның қасында, оның мезгілін Ол ғана білдіреді. Көктер мен жердегі ауыр жағдай (қиямет) сендерге кенеттен-ақ келеді» де. Сен оны зерттеп отырғандай-ақ сұрастырады. Шынында оның білімі Алланың қасында, бірақ адамдардың көбі оны түсінбейді де.
(7:188) Оларға айт: «Алла қаламайынша, өзім үшін пайда, зиян келтіру күшіне ие емеспін. Егер көместі білген болсам, әрине жақсылықты көбейтіп алар едім. Сондай-ақ маған бір сәтсіздік жұғыспас еді. Мен иман келтірген елді; қорқытушы, қуандырушы ғанамын» де.
(7:189) Ол сендерді бір жаннан жаратты. Және ол тыныштық (табу үшін) одан әйел етті. Ол онымен жақын қатынасқанда, ол жеңіл жүкті көтеріп онымен бірге жүрді. Ол ауырлаған (жүкті) болғанда, екеуі де Раббылары - Аллаға: «Егер бізге тақуа (бала) берсең, сонда біз әлбетте шүкір етушілерден боламыз» деп жалбарынды.
(7:190) Дегенмен Алла оларға дұрыс бала берген кезде, олар өздеріне берген бала жайында Аллаға шерік қата бастады. Алла олардың қосқан ортақтарынан жоғары.
(7:191) Олар, еш нәрсені жаратпаған, өздері жаратылған нәрсені Аллаға шерік қата ма?
(7:192) Оларға жәрдем ете алмайды әрі өздеріне де жәрдем ете алмайды.
(7:193) Егер шерік қатқан нәрселеріңді тура жолға шақырсаңдар, олар сендерге ермейді. Оларды мейлі шақырыңдар, мейлі үндемеңдер, сендерге бәрі бір.
(7:194) Расында Алладан өзге шоқынғандарың, өздерің сияқты құлдар. Егер шын айтсаңдар, қане оларды шақырыңдар, сендерге жауап берсін.
(7:195) Олардың жүретін аяқтары, ұстайтын қолдары, көретін көздері немесе еститін құлақтары бар ма? Оларға: «Аллаға қосқан ортақтарыңды шақырыңдар да, сонан соң маған мұрса бермей айлакерлік жасаңдар» де.
(7:196) Шынында қамқоршым Алла, Ол Кітапты түсірген. Ол шыншылдарға қамқор.
(7:197) Сендердің Алладан өзге шоқынғандарың, сендерге де жәрдем ете алмайды. Сондай-ақ өздеріне де жәрдем ете алмайды.
(7:198) Ал және оларды тура жолға шақырсаңдар, олар естімейді. Олардың саған қарағанын көресің. Бірақ олар сені көрмейді.
(7:199) Кешірім жолын ұста және оларға туралықты әмір ет. Сондай-ақ білместерден бет бұр.
(7:200) Психофизиологиялық Тәуелділік, (жарату) салдарынан сендердің ауытқуларыңызға, келсек Аллаға, дұға етіңіз, өйткені Ол - Естуші, Білуші.
(7:201) Расында, Психофизиологиялық тәуелділіктен туындаған обсесивтілік жауапты (адамдарға) әсер еткенде олар әдісті еске алады және олар бірден, түсінікке (ие болады).
(7:202) Ал олардың бауырларына, олар (тек) ессіздікте (тұруларын) ауырлатады, содан кейін, (олар) тайынбайды.
(7:203) Егер оларға белгі көрсетпесең, олар: «Неге (оны) таңдамадың?" дейді. Айт: "Мен Раббым тарапынан маған ("ұсынылғанға") тек ілесемін, Бұл - Раббыңның түсіндірмесі, иман келтіргендер үшін (шыншыл) нұсқау және рақым адамдар үшін».
(7:204) Қашан Құран оқылса, оған құлақ салып тыңдаңдар да үндемеңдер. Әрине мейіріміне бөленесіңдер.
(7:205) Раббыңа ішіңнен жалбарына қорыққан түрде бәсең сөзбен ертелі-кеш зікір ет. Сондай-ақ кәперсіздерден болма.
(7:206) Расында Раббыңның қасындағылар Оған құлшылық қылудан менменсімейді де Оны дәріптеп, Оған сәжде қылады.
